| Da quanto sono riuscito a trovare con una breve ricerca (oggi non ho avuto molto tempo, domani chissà), il caos è notevole, per varie ragioni. Un paio nascono da quanto hai già citato, e cioè che nell'iscrizione CIL VI 251 (del 27 d.C.) viene menzionato un pagus Amentinus minor, il che lacia suppore l'esistenza di un maior.Ma la citazione sembra riconducibile a un villaggio chiamato Amentino, non Amitino... Tuttavia, i problemi sorgono fin dall'inizio, cioè dalle citazioni di Plinio il Vecchio. È vero che il III, IX, 68 cita " In prima regione praeterea fuere in Latio clara oppida Satricum, Pometia, Scaptia, Politorium, Tellena, Tifata, Caenina, Ficana, Crustumeria, Ameriola, Medullum, Corniculum, Saturnia ubi nunc Roma est, Antipolis quod nunc Ianiculum in parte Romae, Antemnae, Camerium, Collatia, Amitinum, Norbe, Sulmo,Però sempre in III, nel precedente VIII, 51 - 52 scrive " [51] hinc amnes Prile, mox Umbro, navigiorum capax, et ab eo tractus Umbriae portusque Telamo, Cosa Volcientium a populo Romano deducta, Graviscae, Castrum Novum, Pyrgi, Caeretanus amnis et ipsum Caere intus m. p. VII, Agylla a Pelasgis conditoribus dictum, Alsium, Fregenae, Tiberis amnis a Macra CCLXXXIIII p. intus coloniae Faliosca, Argis orta, ut auctor est Cato, quae cognominatur Etruscorum, Lucus Feroniae, Rusellana, Seniensis, Sutrina. [52] de cetero Arretini Veteres, Arretini Fidentiores, Arretini Iulienses, Amitinenses, Aquenses cognomine Taurini, Blerani, Cortonenses, Capenates, Clusini Novi, Clusini Veteres, Florentini praefluenti Arno adpositi, Faesulae, Ferentinum, Fescennia, Hortanum, Herbanum, Nepet, Novem Pagi, Praefectura Claudia Doroclodi, Pistorium, Perusia,Suanenses, Saturnini qui ante Aurini vocabantur, Subertani, Statonienses, Tarquinienses, Tuscanienses, Vetulonienses, Veientani, Vesentini, Volaterrani, Volcentani cognomine Etrusci, Volsinienses. in eadem parte oppidorum veterum nomina retinent agri Crustuminus, Caletranus." In pratica, mi par di capire che Amitino (maior? minor?) era in vista dei monti Corniculi, ma gli Amitinensi erano stanziati nell'Etruria, tant'è che Ambrogio Calepino, nel suo Dictionario stampato a Venezia da Aldo Manuzio nel 1573, sotto la voce Amitinansas (credo la desinenza "ansas"sia stata un errore di composizione) li definisce appunto un popolo dell'Etruria (qui, https://ia801204.us.archive.org/5/items/bu...s0D59hfV6gC.pdf pag. 43) O sbaglio?
|